Чак байсса куц

Как просто совершать намаз на лакском языке. Основной порядок совершения намаза.

Чак байсса куц
Чак байсса куц

Бусурмансса адиминал ва хъамитайпалул балугъравун бивсса оьрмулия гихунмай чара бакъа буван аьркинсса буржри кьинилун ххюва чак баву.

Чаклил шартIру

ШартI учайссар чак буллай айишиннин ва буллалисса чIумал дуруччин аьркинсса затирттайн, мигу ххюра дуссар:

  1. Чаклин ивссуну икIаву;
  2. Чурх, янна ва чак бувайсса кIану нажасрая марцIну бикIаву;
  3. Аьврат кIучI даву (чара бакъа кIучI буван аьркинсса базурду);
  4. Чаклил чIун дуркIшиву кIул шаву;
  5. Кьиблалин лажинну ацIаву.

Ракааьтру

Гьарца чакливу дикIайссар цинна-цинна ккаккан дурсса ракааьтру:

  • кIюрххил – кIира;
  • ахттайннай – мукьра;
  • ахттакьуннай – мукьра;
  • маркIачIаннай – шанна;
  • хъатIаннай – мукьра.

Чак баврил низам

Ялув чирчусса шартIругу щаллу дурну, Кьиблалул чулухунайгу урувгун ният дувайссар, масала: «На ният дував фаризасса Ахттайн чаклил мукьра ракааьт дуван Хъунасса Заннайн, Аллагьу Акбар», – куну, кIирагу канил хъун кIисри вичIал лахъшиврийн бияннин гьазгу дурну, хъазамраяр чансса яларай куямур каний урчIамур дишайссар.

КIа «Аллагьу акбар» увкусса махъ учайхту инсан чакливу уссар. Му куццуй авцIуну унува буккайссар сура «аль-ФатихIа» («АльхIам»).

Вичlи диша АльхIам сура

АльхIамрал хъирив кIулманал «Кьулгьу» ягу цамур сура буккавугу хъинссар.

Вичlи диша Кьулгьу сура

Мунил хъирив гава куццуй кару гьаз дурну, «Аллагьу акбар» куну, хьхьичIунай кьус ивкIун, кару никирттай дирхьуну «рукуъ» дувайссар. Рукуърай шамилва «субхIана раббияль аьзим ва бихIамдигьи» учайссар. Ялагу гара куццуй каругу гьаз дурну «самиаьллагьу лиман хIамидагь» увкуну тIайла ацIанссар («иътидаль»). ТIайла авцIукун «раббана ва лакаль хIамд» учаву хъинссар.

Яла «Аллагьу акбар» увкуну цалчинмур сужда бувайссар, щяв цал никру рирщуну, яла кару дирхьуну, яла ненттабакI бивхьуну. Суждалуву шамилва «субхIана раббияль аъля ва бихIамдигьи» учайссар. Хъирив «Аллагьу акбар» увкуну, кIилчинмур сужда буваннин чансса хIаллай никирттай щяикIан аьркинссар. Яла кIилчинмур сужда бувайссар, кIава куццуй «Аллагьу акбар» увкуну. Суждалуву чара бакъа ненттабакI, кару, никру ва ччаннал кIисри щяв лавну бикIан аьркинссар. КIилчинмур сужда баврийну цалчинмур ракааьт къурталссар.

КIилчинмур ракааьт дуваншиврул «Аллагьу акбар» увкуну ивзун ччаннай ацIайссар. Дувайссар ялув чивчусса низамрай кIилчинмур ракааьт. Му ракааьтрал кIилчинмур сужда бувну махъ дуккайссар дуаь «АттахIийяту»:

«АттахIиййятуль мубаракату-ссалавату-тI-тIаййибату лиллагь. Ассаляму аьлайка аййугьа-ннабийю ва рахIматуллагьи ва баракатугь. Ассаляму аьлайна ва аьла эбадиллагьи ссалихIин. Ашгьаду алля илягьа илляллагь ва ашгьаду анна МухIаммада-ррасулюллагь. Аллагьумма салли аьла сайидина МухIаммадин ва аьла али сайидина МухIаммад».

Вичlи диша АттахIиййят

АттахIийятулуву «илляллагь» тIисса махъ учайни, урчIамур канил кIисса чансса гьаз бувну бугьайссар, аттахIийяту дурккуну къуртал хьуннин сукку къабуллай. Мукунна дувайссар шамулчинмур ва му-кьулчинмур ракааьтгу. Махърамахъсса ракааьтраву «аттахIийяту» дурккуну махъ, щяивкIун унува салам булайссар цал бакI урчIа чулиннай кIура даян дурну, яла куя чулиннай кIура даян дурну, кIивагу чулухунмай «Ассаламу аьлайкум ва рахIматуллагь» увкуну. Ванийну чак къурталссар.

Шикку чивчумунива чаклил рукнурду, чара бакъа дуван аьркинмур, 13 дуссар:

  1. Ният даву.
  2. «Аллагьу акбар» учаву.
  3. «АльхIам» буккаву.
  4. «АльхIам» буккайни ивзун ацIаву.
  5. «Рукуъ» баву.
  6. «Рукуърая» гьаз шаву.
  7. Сужда баву.
  8. КIивагу суждалул дянив щяикIаву.
  9. «АттахIияту» буккаву.
  10. «АттахIияту» буккайни щяикIаву.
  11. «АттахIиятулул» хъирив Салават дутаву.
  12. Салам булаву.
  13. Рукнурдал низам дуруччаву хьхьичI-хъирив даву.

Вичlи диша Ан-Нас сура

Вичlи диша Аль-Фаляк сура

Вичlи диша аят Аль-Курси

Вичlи диша аят Магьдина

Чак буван шичча ягу цамур луттирава цалва бувккуну лавхьхьусса инсан чара бакъа тIайлану буван кIулсса, диндалул элму дурккусса имамнал, дурккучунал хьхьичI бувну, тIайлану буллай урав кIул буван аьркинссар. Хаснува «АльхIам» ва «АттахIийяту» буккавриву гъалатIру личIан битан къабучIиссар.

Как совершать намаз женщины на лакском языке.

Ратибаты - это желательные (сунна) намазы, совершаемые до или после пяти обязательных намазов.

P.S.
Слово 'Фарз' переводится с арабского как обязательный.

«На ният дував фаризасса Ахттайн чаклил мукьра ракааьт дуван Хъунасса Заннайн, Аллагьу Акбар»

«Я намереваюсь совершить обязательный Обеденный четырех ракаатный намаз ради Всевышнего Аллагьа, Аллагьу Акбар»

  1.  Кlюрххил чак кlира ракааьт - Утренний намаз два ракаата
  2.  Ахттайн чак мукьра ракааьт - Обеденный намаз четыре ракаата
  3.  Ахттакьун чак мукьра ракааьт - Послеобеденный намаз четыре ракаата
  4.  Маркlачlан чак шанна ракааьт - Вечерний намаз три ракаата
  5.  Хъатlан чак мукьра ракааьт - Ночной намаз четыре ракаата

[Намерение на Утренний намаз]
«На ният дував фаризасса Кlюрххил чаклил кlира ракааьт дуван Хъунасса Заннайн, Аллагьу Акбар»

[Намерение на Послеобеденный намаз]
«На ният дував фаризасса Ахттакьун чаклил мукьра ракааьт дуван Хъунасса Заннайн, Аллагьу Акбар»

[Намерение на Вечерний намаз]
«На ният дував фаризасса Маркlачlан чаклил шанна ракааьт дуван Хъунасса Заннайн, Аллагьу Акбар»

[Намерение на Ночной намаз]
«На ният дував фаризасса Хъатlан чаклил мукьра ракааьт дуван Хъунасса Заннайн, Аллагьу Акбар»