Жижара баврил мяъна

Как соболезновать по Исламу

Жижара баврил мяъна
Жижара баврил мяъна

Соболезнование по Исламу

Жунма кIулли жижара баву – «таъзият» – му МухIаммад Идавсил [саллаллагьу алейгьи ва саллям] сунна бушиву. Сунна – му гьарца ишираву Идавсил [саллаллагьу алейгьи ва саллям] хъирив бачаву, гьарца даймур ганал ккаккан бувсса куццуй даву хъанахъиссар. Бачияра пикри буваннуча, хIакьину жува буллалисса таъзият Идавсил [саллаллагьу алейгьи ва саллям] буллай ивкIмуниха лавхьхьусса бурив?

ЦIанасса заманнай диндалул аьлимтуран хIисав хъанай бур бивкIу хьусса кIанайн бавтIсса арамтурал ва хъаннил итабакьлакьисса чIявусса гъалатIру, бунагьсса тIуллу. Масала, ивкIумагу хъама ивтун, арамтал бачай аьркин бакъасса хаварду буслай, цайминная гъалгъа тIий, бугьтан-гъибатру буллай, ягу дунияллул, политикалул хаварду буслай. БивкIу хьусса къатлул заллухъруннан кумаг ва бигьашиву дувансса кIанай миннал хъиннура захIматшиву, кьурчIишиву дуллай бур, цанчирча, ккурчIав кунма бавтIун щябивкIсса инсантал кьамул бувну, дукралухун буххан буван багьлай бунутIий.

Вай дакъассагу, хъаннилмур чулухунмайгу бур къулагъас дуван аьркинсса тамансса кIанттурду: хъиннура лахъсса, лайкь бакъасса махъру ишла буллалисса аьтIавурду, бусурман хъаннин лайкь дакъасса янналувух чил арамтурал хьхьичIух буккаву, куннан ку махIрамтал бакъасса арамтал ва хъами хъямала багьлай, карду дугьлай жижара баву, арамтал архIал бакъа хъами архсса ссапардай буккаву.

Вай циняв ишру хIисавравун ласурча, чIалай бур жижара баврихсса чирилуяр, микку хъанахъисса бунагьирттал зарал гьарзасса бушиву.

Жижара баврил мяъна – ивкIуманал гъанминнан ссавур дуван кумаг бавури. Мунияту, жижаралул махъру учайхту, му биттур баврин ккаллиссар, чув, та, цукун учирчагу, масала, телефондалувух, цаманайхчIин, чагъар ягу СМС чивчуну, телеграмма рирщуну ва м.ц.

Цайми суннарду кунма, таъзият бавугу хъинну агьамсса масала хъанахъиссар, амма мунияргу агьамсса сунна ягу чара бакъа буван аьркинсса фарз кьабитаву, ягу жижара баву чара бакъасса буржну ккалли баву къатIайлассар. Жижара баврил цIаний инсаннал ялувсса буржру кьабитан ягу бунагь буван ихтияр дакъассар. Масала, инсан уччин най буруча, куну чак кьабитан къабучIиссар. Ягу Рамазан зуруй дяхтта цадакьа буваншиврул кIюлаччатI бачIаву ягу жижара буван бувкIмий дукралухун буххан бавугу хIарамссар.

Инсан таъзиятрай щяикIаншиврул Исламраву дуссар ккаккан дурсса шартIру:

  1. Таъзият буллалисса кIанттай хIарамсса, духIин дакъасса тIуллу дуллан къабучIиссар.
  2. ИвкIуманал гъан-маччаминнан цIунилгу кьурчIишиву хьунсса зад дакIнин къабутаву.
  3. ИвкIуманал гъанминнан захIматшиву къахьуншиврул, миннал къатлуву дукра канай щякъабикIаву, хьхьу рутан къабацIаву.
  4. Лахъну вев-шев тIий ивкIуманаха аьтIаву къадаву.
  5. Хъиннува лахъисса чIумуй таъзиятрай щакъабикIаву.
  6. БивкIулийн гьан багьлай бунутIий инава зузисса даврий винма ва цайминнан захIматшивуртту дуллан къабучIиссар.

Бачияра пикри буваннуча, жува хIакьинусса кьини таъзиятрай вай шартIру биттур дуллай бурув? Шариаьтрайн бувну, чири бумур бавунияр, бунагь бумур кьабитаву хъинссар, мури агьамсса.