Рамазан зурул ххирашиву

Достоинство месяца Рамадан, статьи на лакском языке

Рамазан зурул ххирашиву
Рамазан зурул ххирашиву

Рамазан барз

Рамазан зурул хьхьичIра хьхьичIсса хьхьу дуркIукун Алжаннул хьулурду тIитIайссар. Му гьаннин къалакьайссар. Дуржагьрал хьулурду лакьайссар, му гьаннин къатIитIайссар. ЩяйтIантру байщун бувайссар. Иблислуй къатIа бишайссар. ЛивтIумий ххариссар, уттавамий рахIатссар. Оьшивуртту къачичайссар, хъиншивуртту ацIлийну чичайссар. Буцири бунагьирттал аьфву бувайссар. Аьзаврая ххассал бувайссар. Барачатсса барзри.

Му зуруй бувсса ца фаризалул чири цамур зуруй бувсса арулцIалуннилуксса чири буссар. Мунивусса фазилартту чIяруссар, хъиншивуртту, хъуншивуртту гьарзассар: дуаьлухьхьун жаваб дулайссар, цадакьа кьамул бувайссар, тIааьтру ххирассар, эбадат кьамулссар, ливтIумий неъматравуссар. ХIатта мунивусса гьарца ссятраву цIаран хIакь хьусса ряхттуршазарва бакI тархъан битайссар. Му хIисаврай зуруй тархъан бивтссаксса ца лайлатул кьадрилул хьхьуну тархъан битайссар.

Мий цинявннувуксса ца эдрал (байранналул) кьинигу тархъан битайссар. Махъра-махъсса хьхьуну ссаврду, лухччив, малаиктал аьтIун бикIайссар ххирасса умматиннан мюнпат бусса барз лагаврий. Мунил аввал цIимири, дянивалу аьфву бавур, ахир цIарая тархъан битавур. ХIасил, му рамазан барз шинал дакIри.

Му саламат бувну мунил хIурматгу бурувччуну Аллагь кIицI лагавугу тIааьт-эбадатгу чIярусса дурну жамятчаклийгу ялув авцIуну, Кьуръангу чIявуну буклай мизитраву иътикаф щяикIавугу чIяруну дурну, хIарамсса, оьккисса задругу къабувну бусурманчувнал аьркиншиву барт диргьуну, дуаьрттугу чIярусса дурну цадакьарттугу чIявусса бувну, ххуйну тIайла буккарча, щалла шингу саламат шайссар. Му шинаву бувцири бунагьиртталгу аьпа байссар.

Ялагу му зурул ххирашиву къияматсса кьини му барз ххуйсса суратрай бувкIун Аллагьнал хьхьичIун, ххуйну суждалийн багьну Аллагьнахь чIа учинтIиссар цилва хIурмат бурувччумий. Аллагьналгу буца вилва хIакь бурувччумий учинтIиссар. Яла, мунил му рамазан зуруй зума дугьлай, мунил хIурмат буручлай бивкIми кару дургьуну Аллагьнал хьихьичIун бувцуну Вайннай хъуншиврул таж биша куну Аллагьнахь чIа куну бишинтIиссар.

Ялагу, Аллагь Тааьланал ца малаик ляхъан увну уссар мукьра лажин дусса. Ца лажимирая ца лажимирайн мукьазарда шинал ххуллу бусса. Миннул ца лажин Аллагьнайн суждалийн дагьна дуссар, ца лажин аьрщул рахIманнайн дурургун дуаь дуллай дуссар Рамазан зуруй зума дугьлай бивкIсса МухIаммад идавсил, саллаллагьу алейгьи ва саллям, умматиннал аьпа бува, рахIму бува тIий. Цагу Алжаннавун дурургун дуссар мивун увхманансса хъинмала тIий.

Цагу дуржагьравун дурургун дуссар мивун увхманансса аьзаб, оьбала тIий. ХIасил мунивусса хъинбаларттугу, барачатшивугу кIулссания халкьуннан щаллара шин му барзну дусса хьурдай тIунссия.

Зумалул ххирашиврул баян

Зума дугьаву имандалул мукьва бутIул ца бутIар, ссабурданул дачIир, эбадатрал кIулар, тIааьтирттал гьанур, АллагьначIан гъан шаврил ххуллури. Мунивусса фазилартту чIявуссар. ХIатта зума дургьусса инсаннал зуматусса кьанкь АллагьначIа мискирал кьанкьнияр нахIуссар. Цайми тIааьтирттал аьмаллу халкьуннан ккаккайссар, чIалачIиссар, кIул шайссар. Зума Аллагьнан дакъа къачIалачIиссар, кIул къашайссар. БатIийнийсса аьмалли.

Занная нигьа увсманал дакъа къадугьайссар. Занналгу цаллагу дянивсса эбадатри. Мунийну чурххал шагьват гъагъайссар, дакIнил гьава лещайссар, Аллагь дакIнин агьайссар, щяйтIан-иблис арх шайссар, эбадатрайн гъира багьайссар. Къияматсса кьини дуркIун, халкь бизан бувукун Аллагь Тааьланал учинтIиссар Ризваннухь – Алжаннул ялув ацIухь; «На зума дугьлай бивкIсса халкь гьаттавату мякьну, ккашилну бизан бував, миннанмур алжаннава дучIан дува» – куну.

Яла Ризваннул оьвкуну Алжаннул къуллугъчитурайн нурданул тIабакьру дурцIуну алжаннул ахъулсри, хIачIия ласияра куну, мий ларсун бувкIун хьхьичIун учинтIиссар зума дугьлай бивкIсса халкьуннахь.

Мяъна: Дукияра ва хIачIияра зу дунияллий хъинсса аьмаллу буллай бивкIуну тIий – куну.

"Насихlатул аьвам" ("Гьунчlукьатlан") луттирава